Objawy stenozy lędźwiowej
O ile szczyt zachorowań na chorobę zwyrodnieniową krążka międzykręgowego wypada na mniej więcej 50-55 rok życia, stenoza jest schorzeniem, które wynika z naturalnego procesu starzenia. Pacjenci u których stwierdza się tą chorobę mają zazwyczaj ponad 60 lat i nasilały się stopniowo przez ostatnie 5 – 15 lat.Ponieważ kanał kręgowy w odcinku lędźwiowym ma dużą rezerwę objętości, czyli jest w stanie chronić delikatne struktury nerwowe nawet przy bardzo dużym zwężeniu, objawy występują bardzo późno. Zdarza się, że u pacjentów stwierdza się zwężenie światła kanału nawet poniżej 10% wyjściowej wartości! Stenoza kanału kręgowego występuje pod dwiema postaciami, podział ten wynika z anatomicznych cech przerostu elementów kanału kręgowego i ma duże znaczenie w planowaniu ewentualnego leczenia.
Centralna stenoza
Postać zdecydowanie najczęstsza. Największe zmiany przerostowe występują w samym środku kanału. Najczęściej korzenie nerwowe są zaklinowane pomiędzy dyskiem międzykręgowym i przerośniętymi wyrostkami stawowymi, całość kanału dodatkowo ogranicza zmienione więzadło żółte. W bardzo zaawansowanych przypadkach widoczne są zmiany w kręgach, nawet pod postacią złamań patologicznych. Typowe objawy to chromanie neurologiczne, czyli uczucie bólu i drętwienia nóg po przejściu pewnego dystansu. Im krótszy dystans, tym bardziej nasilona choroba. Objawy ustępują na skutek leżenia oraz, co charakterystyczne, jeżdżenie na rowerze nie wywołuje objawów (w odróżnieniu od zmian w naczyniach krwionośnych). Często obecny jest ból w okolicy lędźwiowej, czasem promieniujący do pośladków. Ponieważ praktycznie zawsze choroba jest związana z zaawansowanymi zmianami zwyrodnieniowymi badanie RTG może wykazać pewne objawy pośrednio wskazujące na przyczyny dolegliwości. Tym niemniej największe znaczenie diagnostyczne mają nowoczesne techniki obrazowania jak badanie rezonansu magnetycznego czy tomografii komputerowej. W sytuacjach wątpliwych pomocne bywa badanie kontrastowe kanału kręgowego, tzw. mielo-TK.
Stenoza boczna, zwana również stenozą zachyłków.
Chociaż również w tym przypadku uważa się, że główną przyczyną są zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, nie są one wyrażone tak wyraźnie jak w przypadku stenozy centralnej. Pacjenci są z reguły młodsi, uważa się że u około 10% stenoza boczna jest wynikiem wrodzonych predyspozycji. Klasycznie w przebiegu choroby dochodzi do ucisku na najbardziej bocznie położone korzenie nerwowe, które zostają zaklinowane w nieprawidłowo wąskim uchyłku kanału kręgowego (najbardziej boczna część kanału kręgowego). U pacjentów dominują objawy drażnienia pojedynczych korzeni, chromanie neurologiczne jest mniej wyrażone. Ponieważ zmiany patologiczne dotyczą głównie elementów kostnych kanału kręgowego najlepszą metodą diagnostyczną jest tomografia komputerowa.
