Diagnostyka choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa
Dokładne ustalenie przyczyny bólu kręgosłupa bywa trudne lub wręcz niemożliwe. Diagnostyka choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa składa się z trzech głównych elementów: 1. ustalenia wywiadu chorobowego, 2. badania lekarskiego, 3. badań dodatkowych, głównie obrazowych.
Dokładny wywiad
Ma podstawowe znacznie. Typowe pytania to:
- Kiedy zaczął się ból?
- Czy ostatnio się nasilił?
- Gdzie jest zlokalizowany, czy promieniuje?
- Czy jest coś co nasila ból, czy jest coś co łagodzi?
Ważne jest, aby na podstawie wywiadu stwierdzić, czy nie występują tzw. objawy alarmowe, mogące świadczyć o poważniejszej przyczynie bólu.
Badanie neurologiczne
- Lekarz obserwuje sylwetkę podczas stania i chodzenia.
- Należy ocenić ruchomość kręgosłupa i kończyn zwracając baczną uwagę na czynności, które nasilają ból.
- Obmacywaniem można stwierdzić wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych lub zaburzenia geometrii kręgosłupa.
- Badanie neurologiczne pozwala wychwycić niepokojące objawy, jak osłabienie siły mięśni, czucia lub zaburzenia odruchów.
Badania obrazowe
W chorobie zwyrodnieniowej krążka międzykręgowego mają często rozstrzygające znaczenie. Stosunkowo najprostsze i najstarsze badanie – zdjęcie rentgenowskie (RTG) – uwidacznia struktury kostne, które często ulegają zmianom w przebiegu choroby zwyrodnieniowej. Badanie pozwala stwierdzić obecność tzw. osteofitów czyli patologicznego przerostu kości. Ponadto czasem można zaobserwować niewłaściwe położenie kręgów względem siebie, pod postacią kręgozmyku, skoliozy lub nieprawidłowej geometrii kręgosłupa, np. spłycenie lordozy (“wyprostowanie” kręgosłupa).Tomografia komputerowa (TK) jest bardziej czułym badaniem, czasem pozwalającym zobrazować tkanki miękkie, takie jak krążki międzykręgowe czy więzadła.Obecnie najbardziej dokładnym badaniem, pozwalającym wykazać nawet wczesne zmiany zwyrodnieniowe jest badanie rezonansu magnetycznego (MRI). Poza dokładną oceną stanu krążków międzykręgowych, ich kształtu oraz stopnia uwodnienia, MRI pozwala na ocenę struktur nerwowych, czyli rdzenia kręgowego oraz korzeni nerwowych. Inne badania dodatkowe, jak elektromiografia nie są stosowane rutynowo, choć bywają pomocne w wybranych przypadkach.