Anatomia rwy kulszowej
Nerw kulszowy jest najpotężniejszym nerwem w organizmie człowieka. Powstaje on z połączenia korzeni nerwowych wychodzących z kręgosłupa w odcinku lędźwiowym – dokładnie z dwóch najniższych korzeni L4 i L5, oraz z dwóch-trzech najwyższych korzeni w odcinku krzyżowym – S1 do S3. Korzenie nerwowe łączą się w nerw kulszowy w niewielkiej odległości od kręgosłupa, dalej nerw ten wychodzi z miednicy przez otwór kulszowy większy, biegnie w tylnej części uda i dalej dzieli się na nerw strzałkowy wspólny oraz nerw piszczelowy. Jego rola polega na przewodzeniu bodźców ruchowych do mięśni kończyn dolnych oraz bodźców czuciowych z receptorów w kończynach dolnych do rdzenia kręgowego i dalej do mózgu. Anatomia rwy kulszowej jest zagadnieniem ważnym, niezbędnym do zrozumienia mechanizmu powstawania rwy kulszowej.
Gdzie jest problem?
O ile do ucisku może dojść w dowolnym miejscu przebiegu nerwu zdecydowanie najczęściej przyczyną dolegliwości jest uszkodzenie/ucisk na poziomie korzeni nerwowych. Inne przyczyny, jak ucisk mięśnia gruszkowatego czy bezpośrednie urazy np. w wyniku złamania kości długich są bardzo rzadkie.
Korzenie nerwowe są najbardziej narażone na uszkodzenie z dwóch powodów:
- budowa anatomiczna. Korzenie pozbawione są wytrzymałej, zewnętrznej osłonki łącznotkankowej. Nawet niewielki ucisk powoduje zaburzenia krążenia krwi wewnątrz korzenia a co za tym idzie upośledzenie funkcji
- położenie w pobliżu dysków oraz stawów międzykręgowych, które często ulegają procesom zwyrodnieniowym powodując ucisk na okoliczne struktury
Rwa kulszowa
Rwa kulszowa jest zespołem objawów wynikających z ucisku lub podrażnienia nerwu kulszowego bądź korzeni, które go tworzą. Głównym objawem jest ból, czasem uczucie drętwienia, kłucia lub “prąd”. Charakterystyczna jest lokalizacja objawów dolegliwości, które odczuwane są w zakresie unerwienia danego korzenia tworzącego nerw kulszowy (rysunek poniżej).
Dzięki temu na podstawie dokładnego określenia lokalizacji objawów można dość dokładnie określić poziom uszkodzenia. Czasem zaburzeniom czuciowym mogą towarzyszyć inne, jak osłabienie siły mięśni lub osłabienie odruchów. Objawy takie, znacznie rzadsze, sugerują poważniejsze uszkodzenie.
Anatomia rwy kulszowej jest zagadnieniem ważnym. Na podstawie lokalizacji dolegliwości (miejsca promieniowania bólu) można z dużym prawdopodobieństwem ustalić poziom uszkodzenia / ucisku struktur nerwowych.
