Epiduralne iniekcje steroidowe w odcinku szyjnym
Transforaminalne iniekcje epiduralne w odcinku szyjnym kręgosłupa są skuteczną metodą terapeutyczną, stosowaną w leczeniu korzeniowych zespołów bólowych z promieniowaniem do kończyn górnych. O ile analogiczna procedura w odcinku lędźwiowym jest stosunkowo prosta i rzadko występujące powikłania mają łagodny charakter, podanie leków w odcinku szyjnym wymaga najwyższej precyzji aby zminimalizować ryzyko wystąpienia bardzo niebezpiecznych powikłań.Historycznie początkowo stosowano drogę “na wprost” wchodząc igłą do kanału kręgowego prawie w linii środkowej zatrzymując się przed samym rdzeniem kręgowym. Droga ta nazywana jest interlaminarną i ciągle jest szeroko stosowana. Z czasem opracowano tzw. technikę transforaminalną, tzn. polegającą na wejściu igłą obok korzenia, przez naturalny otwór anatomiczny (ang. foramen – otwór międzykręgowy). Technika ta pozwala podać lek steroidowy bezpośrednio w okolicę miejsca ucisku maksymalizując efekt terapeutyczny.
Wskazania
Iniekcje steroidowe stosowane są głównie w leczeniu choroby zwyrodnieniowej odcinka szyjnego kręgosłupa, gdy główną dolegliwością jest ból promieniujący do ramienia/ręki. Jest to leczenie wyłącznie objawowe, nie usuwające przyczyny, najczęściej w postaci wypukliny krążka międzykręgowego lub przerostu tkanek powodującego zwężenie otworu międzykręgowego, przez który wychodzi korzeń nerwowy.
Przygotowanie do zabieg
U pacjentów stosujących aspirynę zabieg można wykonać dopiero po 7 dniach od ostatniej dawki. Analogicznie pacjenci stosujący doustne leki przeciwkrzepliwe powinni odstawić leki i przed zabiegiem należy skontrolować parametry krzepnięcia. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym, kontakt słowny z pacjentem w trakcie zabiegu jest niezbędny. Generalnie zabieg jest bezbolesny, jakkolwiek przy niewłaściwym położeniu igły może pojawić się ból promieniujący do łopatki lub do ręki.
Przebieg
Wybór miejsca podania leku w kręgosłupie uzależniony jest od szczegółowego badania neurologicznego, dopuszczalne jest ostrzykiwanie kilku korzeni w czasie jednego zabiegu. Pacjent leży na plecach, głowa zwrócona przeciwnie do ostrzykiwanej strony. Pod kontrolą lampy rentgenowskiej określa się położenie otworu międzykręgowego, następnie stosownie ustawiając lampę wprowadza się igłę zaraz obok korzenia, starając się ominąć tętnicę kręgową. Po ostatecznym ustaleniu pozycji igły należy podać kontrast, aby upewnić się co do właściwego położenia igły, po czym wstrzykiwany jest najpierw lek miejscowo znieczulający, a następnie lek steroidowy. Lekiem zalecanym jest deksametazon, z uwagi na stosunkowo najmniejsze ryzyko działań niepożądanych. Około 1 godzinę po zabiegu pacjent może być wypisany do domu.
Możliwe powikłania
Łagodne, przemijające powikłania (zasłabnięcie, nasilenie bólu) zdarzają się rzadko, powikłania poważniejsze są wyjątkowo rzadkie (w granicach 1:100 000) niemniej ich katastrofalny charakter, jak na przykład porażenie kończyn.
Skuteczność
Skuteczność właściwie wykonanej iniekcji steroidowej jest wysoka, około 50-75% pacjentów 6 tygodni po zabiegu odczuwa znaczącą poprawę. W technice transforaminalnej skuteczność jest mniejsza, wynosi w granicach 25-50%. W przypadku gdy u pacjenta efekt terapeutyczny ustąpił po kilku tygodniach można ponowić zabieg, nawet 3-4 krotnie.